به نقل از «ایسنا»

کودکان ‌مضامین فلسفی را در قالب داستان می‌توانند دریابند

تاریخ انتشار: ۱۹ اسفند ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۹۱۸۲۳۵

ایسنا/خراسان رضوی متخصص آموزش تفکر به کودکان گفت: براساس برخی تجارب مانند کتاب «دنیای سوفی» کودک حتی می‌­تواند مضامین فلسفی را دریابد، مشروط به آنکه این محتوای فلسفی در قالب داستان ارائه شود.

احمد اکبری در گفت‌وگو با خبرنگارایسنا با بیان اینکه با تنوع داستان­‌ها در ادبیات فارسی می‌توان نمونه داستان‌های مناسب کودکان را یافت، اظهار کرد: نظام‌های تعلیم و تربیت که درپی کارآمدی هستند، همه تلاش خود را صرف پرورش شهروندانی توانمند در تصمیم‌گیری مربوط به  زندگی فردی و گروهی می­‌کنند تا زمینه تعالی خود و جامعه را فراهم کنند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی بیان کرد: با چنین تلاش‌­هایی بود که برنامه فلسفه برای کودکان طرح شد. آنچه لیپمن به‌عنوان فلسفه‌­ای کاربردی در سال ۱۹۶۹ میلادی مطرح کرد، در اندیشه فیلسوفان زیادی وجود داشته است.

این صاحب‌نظر آموزش فلسفه برای کودکان در حوزه تعلیم و تربیت با بیان اینکه لیپمن این تلقی از فلسفه را به‌عنوان فلسفه­‌ای کاربردی مطرح کرد، گفت: هرچند رویکرد فرآیندی لیپمن با انتقادهایی همراه شد، اما مفهوم فلسفه در معنی محتوای فلسفه با تأکید بر فلسفی بودن متون فلسفی و استفاده آرا و اندیشه‌های فلسفی مطرح شد تا شأن فلسفه حفظ شود.

وی افزود: در p4c (فلسفه برای کودک) فلسفه را با فرهنگ وابسته می‌­دانند و معتقدند در هر فرهنگی، فلسفه‌­ای خاص شکل می­‌گیرد یا حداقل جنبه­‌های خاصی از فلسفه مورد توجه قرار می­‌گیرد. بر این اساس، چهار رویکرد مختلف در فلسفه برای کودکان از یکدیگر متمایزند، رویکرد فرآیندی با تأکید بر فعالیت فلسفی و طرح محتوای داستانی تأمل­‌برانگیز با هدف تسهیل فرآیند فلسفیدن با تأکید بر تقویت تفکر کودک و رشد قوای عقلانی او.

او ادامه داد: رویکرد دیگر، رویکرد محتوایی با تأکید بر تاریخ فلسفه و محتوای فلسفه در قالب داستان است. در این رویکرد، فلسفه به معنی محتوای فلسفه به‌شکل داستانی است که با تأثیر از دیدگاه یوستین گُردر تلاش کرد تاریخ چند هزار ساله فلسفه را به کمک داستان به دختری به نام سوفی آموزش دهد.

وی اظهار کرد: رویکرد دیگر مبتنی بر پیوند فلسفه و ادبیات است که در آن بر متون داستانی ادبیات کهن به‌عنوان محتوای فلسفی تأکید می‌شود. در این حالت، فلسفه در حکم متون داستانی تأمل‌برانگیز و مبین پیوند فلسفه و ادبیات است. در این حالت همان‌گونه که بسیاری از اندیشه‌­های بزرگ فلسفی مانند اندیشه­‌های سقراط لزوماً از متون فلسفی استخراج نشده‌­اند، می‌­توان مضامین فلسفی را در سایر متون از جمله ادبیات نیز یافت. 

وی گفت: آخرین رویکرد مبتنی بر زمینه فرهنگی متون است که بر فرهنگ وابستگی محتوای داستان فلسفی و طرح، انتخاب و بازنویسی داستان­‌هایی از فرهنگ بومی تأکید دارد.

اکبری ادامه داد: کودک در برنامه p4c با کودک روان­شناختی پیاژه و با کودک به حاشیه رانده‌شده عهد باستان و با کودکی که از نظر لاک، هر چیزی می­‌توان روی آن نوشت و با کودک گناهکار فروید متفاوت است. در این برنامه کودک موجودی توانمند است که می­‌تواند فرآیند فلسفیدن را دریابد.

متخصص آموزش تفکر به کودکان گفت: تأکید بر علاقه کودک به داستان، بخصوص داستان­‌هایی که غنای ادبی زیادی داشته باشند، فیشر و پیکمال را بر آن داشت تا از داستان­‌های کهن موجود در متون ادبی بهره برند. البته نگاه به چنین کودک توانمندی با یکسان‌انگاری کودکان از نظر علایق و خواست‌ها متمایز است آن‌گونه که کودک دانمارکی برخلاف کودک آمریکایی به منطق علاقه­‌ای ندارد.

وی بیان کرد: نتایج مربوط به مفهوم کودک در برنامه p4c نشان می‌­دهد که کودک در این برنامه موجودی توانمند است که قادر است هر محتوای سخت فلسفی را دریابد. به شرط آنکه با زبان داستانی و بخصوص ادیبانه مطرح شود. هرچند این کودک متأثر از فرهنگ بومی کشورش در فهم برخی مضامین راحت­‌تر یا از برخی متون استنباط‌­های متفاوتی به‌دست می­‌آورد.

اکبری با اشاره به اینکه گستردگی و تنوع داستانی در ادب کلاسیک فارسی به‌عنوان ظرفیتی قابل اعتنا می‌­تواند برای استفاده در فلسفه برای کودکان مورد مطالعه قرار گیرد، اظهار کرد: تنوع این داستان­‌ها باعث شده است تا در زمینه­‌های مختلف، نمونه داستان مناسب کودکان را بتوان یافت.

وی با تأکید بر اینکه استفاده از داستان‌­هایی که بتواند تداعی‌کننده سوالاتی برای کودکان باشد در پرورش نیروی خلاقیت آنها می‌­تواند مفید باشد، افزود: داستان‌هایی که از متون ادب فارسی استخراج شده‌­اند، مشکل فرهنگ وابستگی را نخواهند داشت.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: استانی شهرستانها داستان کودکانه فلسفه تفکر فیلسوف ادبيات دنیای سوفی استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی فرهنگی و هنری استانی شهرستانها فلسفه برای کودکان فلسفه برای کودک

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۹۱۸۲۳۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

انعکاس مظلومیت کودکان غزه در ادبیات مقاومت

به گزارش خبرگزاری مهر، علیرضا قاسمی‌فرزاد ظهر چهارشنبه در اختتامیه دومین جشنواره ملی شعر و داستان کودک و نوجوان «دوست من کتاب»، گفت: باید به تاریخ و تمدن کشور و آنچه در طول قرون به یادگار مانده افتخار کنیم، در دوران دفاع‌مقدس، ادبیات کهن حس تعلق خاطر به ارزش‌ها و اعتقادات را در رزمندگان نوجوان و جوان تقویت کرده بود.

وی افزود: امروز اگر کشور ما با ثبات و امنیت است، مرهون تلاش گذشتگان و نسل حاضر است که توانستند در راستای حفظ و اعتلای فرهنگ ایران‌اسلامی مؤثر واقع شوند.

قاسمی‌فرزاد ادامه داد: اساساً شخصیت و تربیت در سنین کودکی، پیش‌دبستانی و دبستان که فطرت انسانی پاک است، تأثیر بسیاری می‌پذیرد.

وی اضافه کرد: در دوران کودکی و نوجوانی آنچه را که در قالب شعر و داستان فراگرفتیم در وجود تک‌تک ما نهادینه شده است و آنچه که در کنار ادبیات و کتاب به دست آوردیم نباید از یاد ببریم.

استاندار همدان گفت: هنر در قالب شعر، داستان، نقاشی، خوشنویسی و فیلم می‌تواند مفاهیم بسیار ارزشمندی در وجود انسان نهادینه کند.

وی بیان کرد: از همه کسانی که در عرصه‌های فرهنگ‌سازی برای کودکان تلاش می‌کنند، همچنین از پیشکسوتان حاضر در جمع قدردانی می‌کنم.

قاسمی‌فرزاد تصریح کرد: فعالان فرهنگ‌ساز در حوزه کودکان و نوجوانان نسبت به فرهنگ ملی و اعتقادی، توجه ویژه داشته باشند.

وی اظهار داشت: شعرای بزرگی در طول قرون همچون حافظ، سعدی و باباطاهر داشتیم که سرآمد هستند و در دنیا نظیر ندارند، این بزرگان افتخارات فرهنگی و ادبی ما به شمار می‌روند.

قاسمی‌فرزاد گفت: برای تداوم این زنجیره باید در نسل‌های امروز و فردا این گنجینه گرانبها حفظ شود، به طوری که ادبیات فاخر فرهنگی را با زبان ادبیات روز منطبق و به کودکان و نوجوانان آموزش داد.

وی عنوان کرد: فضای مجازی آسیب بزرگی است که در خلال آن، محتوای هجو و نامربوط که با فرهنگ ما همخوانی ندارد؛ به جوانان و نوجوانان منتقل می‌شود.

قاسمی‌فرزاد ادامه داد: ادیبان، شاعران و نویسندگان با روش‌های نوآورانه می‌توانند بین نوجوانان و جوانان و فضای مجازی فاصله ایجاد کنند.

وی اظهار داشت: یاد کودکانی که در این ایام زیر بمباران‌های شنیع‌ترین افراد به خاک و خون کشیده شدند را گرامی می‌داریم. در طول حدود هفت ماه بیش از ۳۴ هزار انسان که نیمی از این تعداد کودک بودند به شهادت رسیدند.

استاندار همدان گفت: کودکان مظلوم غزه نباید فراموش شوند، بلکه مظلومیت کودکانی که بی‌گناه به خاک و خون کشیده شدند در ادبیات مقاومت انعکاس یابد.

وی افزود: امروز ایران‌اسلامی افتخار دارد به برکت خون شهدا در مقابل مستکبران بایستد از همین رو نقش شعرا و نویسندگان در تقویت و انتقال این فرهنگ بسیار حیاتی است.

کد خبر 6094530